Το Δημόσιο Καπνεργοστάσιο της Λένορμαν με λίγες λέξεις
Το 1883, επί κυβερνήσεως Χαρίλαου Τρικούπη, επιβάλλεται φόρος στον καπνό, δημιουργούνται, με κρατική δαπάνη, τα πρώτα δημόσια καπνεργοστάσια και καθορίζεται η λειτουργία τους. Οι απασχολούμενοι εργάτες διορίζονται από τον Υπουργό Οικονομικών και επιβλέπονται από διευθυντές και ελεγκτές, που είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Στην Αθήνα, το πρώτο δημόσιο καπνεργοστάσιο κατασκευάζεται το 1887 επί της οδού Αριστοτέλους και καταστρέφεται το 1928 από πυρκαγιά.
Το δεύτερο δημόσιο καπνεργοστάσιο της Αθήνας οικοδομείται τη διετία 1928-1930 στην τότε οδό Κηφισσού, τη γνωστή σήμερα Λένορμαν, στην απομακρυσμένη από το κέντρο, αραιοκατοικημένη συνοικία της Κολοκυνθούς. Η μελέτη για την ανέγερση του κτηρίου εκπονείται από τους πολιτικούς μηχανικούς Παύλο Αθανασάκη και Αντώνη Λιγδόπουλο. Το κτήριο, με συνολικό εμβαδόν 19.000 τ.μ., είναι βιομηχανικής αρχιτεκτονικής, διώροφο με ημιυπόγειο και αναπτύσσεται σε τετράγωνη κάτοψη. Αποτελείται από τέσσερις πτέρυγες, παραταγμένες περιμετρικά του οικοδομικού τετραγώνου, οι οποίες εσωτερικά δημιουργούν μία μεγάλη τετράπλευρη υαλοσκεπή αυλή, 1000 τ.μ. Κτήριο καθ’ όλα συγχρονισμένον και ευρυχωρότατον από την αρχή, το Δημόσιο Καπνεργοστάστιο Αθηνών συμμετέχει σε γεγονότα και προσαρμόζεται σε εξελίξεις που σφραγίζουν την πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ιστορία της Ελλάδας, καθώς και τη συνακόλουθη μεταμόρφωση του αστικού της τοπίου, από τον Μεσοπόλεμο έως τον 21ο αιώνα.
Η ίδρυσή του, την εποχή που ακμάζει η βιομηχανία κατασκευής σιγαρέττου, παρέχει στέγη σε είκοσι πέντε μικρές μεσαίες επιχειρήσεις. Στο ισόγειο πραγματοποιούνται οι εργασίες κοπής και συσκευασίας καπνού, στον όροφο η παραγωγή τσιγάρων και πούρων και στο υπόγειο η αποθήκευση των καπνών και το χαρμάνι.
Χωρίς να απομακρυνθούν οι αρχικοί μισθωτές, η πολεμική προετοιμασία και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ανοίγουν τις πόρτες του στη Στρατιωτική Καπνοβιομηχανία και την Υγειονομική Υπηρεσία του Στρατού, ενώ τμήματα των υπογείων του διαμορφώνονται σε καταφύγια. Με την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, οι επιταγμένοι από το ελληνικό κράτος χώροι περνούν στα χέρια των δυνάμεων Κατοχής. Στα Δεκεμβριανά το κτήριο καταλαμβάνεται από ομάδες του ΕΛΑΣ και πλήττεται από βρετανικούς όλμους κατά τις βρετανικές επιχειρήσεις στην περιοχή του Κολωνού. Μεταπολεμικά, η φθίνουσα πορεία της καπνοβιομηχανίας οδηγεί αρκετές επιχειρήσεις σε κλείσιμο. Το Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας εγκαθιστά στο κτήριο το «Κέντρο Περιθάλψεως Προσφύγων Κολοκυνθούς», για να στεγάσει δεκάδες οικογένειες απόρων, ανήμπορων και προσφύγων. Οι χώροι που εκκενώνονται από τις καπνοβιομηχανίες αποδίδονται, κυρίως για αποθηκευτικούς σκοπούς, σε δημόσιες υπηρεσίες.
Το 1989, το Υπουργείο Πολιτισμού προχωρά στον χαρακτηρισμό του Καπνεργοστασίου της Λένορμαν ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου, μαζί με τον μηχανολογικό του εξοπλισμό. Το κτήριο παραχωρείται, το 2000, από την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου εξολοκλήρου στη Βουλή των Ελλήνων. Σήμερα στεγάζει υπηρεσίες και Tμήματα της Βιβλιοθήκης της Βουλής, καθώς και τη Διεύθυνση Εκδόσεων και Εκτυπώσεων της Βουλής.
